Elisabeth Sonrel (1874-1953) heeft schitterende werken gemaakt die vandaag de dag relatief onbekend zijn. Dat was tijdens haar leven wel anders, vooral door de grote hoeveelheid reproducties van haar grafische werk was zij een alom bekende kunstenaar.

In het jaar dat een groep onafhankelijke kunstenaars, later bekend als de impressionisten, hun eerste tentoonstelling organiseren in Parijs wordt Elisabeth Sonrel geboren in Tours. Het is 1874 en Frankrijk staat aan het begin van de Belle Époque. Haar vader Nicolas Stéphane Sonrel is schilder en leert zijn dochter de kneepjes van het vak. Om haar talent verder te ontplooien, gaat zij naar Parijs waar ze leerling wordt van de kunstenaar Jules Lefèbvre aan de Académie Julian (1891/92). Het Musée des Beaux-Arts in Tours bezit haar afstudeerwerk ‘Paix et Travail’. Elisabeth Sonrel is slechts 18 jaar oud als zij afstudeert aan de Académie Julian en haar professionele carrière start. Vanaf 1893 tot 1941 exposeert zij haar werk op de Salon des Artistes Français in Parijs. Haar doorbraak maakt zij tijdens de Exposition Universelle 1900 in Parijs, voor haar schilderij ‘Le Sommeil de la Vierge’ uit 1895 ontvangt zij een bronzen medaille.

Zij maakt vooral portretten van vrouwen die enerzijds verwant zijn aan de Pre-Raphaelites en anderzijds veel affiniteit vertonen met het Franse symbolisme. Het is overigens niet bekend of zij de werken van de Pre-Raphaelites heeft gekend. Haar inspiratie haalt ze uit de middeleeuwse Arthurlegende’s, de Divivna Commedia en La Vita Nuova van Dante Alighieri, bijbelse en mythologische onderwerpen. Tijdens haar reizen naar Italië (Florence en Rome) ontdekt zij de renaissance schilders en krijgt een enorme bewondering voor het oeuvre van Botticelli.

Haar stijl is duidelijk Art Nouveau en in tegenstelling tot haar mannelijke collega’s heel vrouwvriendelijk omdat zij geen fatale vrouwen ten tonele voert. Logisch natuurlijk want zoals Henk van Os heel treffend zegt in 2003 “De fatale vrouw is in principe een mannenprobleem”. De fatale vrouw is geen werkelijk bestaand persoon, maar een fictief personage. Het is het product van een collectieve fantasie van mannen over vrouwen ontstaan in de tijdgeest van het fin-de-siècle. Omdat de kunstgeschiedenis nog altijd ‘his story of art’ is, worden vrouwelijke kunstenaars niet serieus genomen en als ze dan ook geen typische mannenonderwerpen gebruiken, worden ze al snel in de marges geplaatst. Dat is uiteindelijk ook gebeurd met het oeuvre van Elisabeth Sonrel. In 2012 verscheen mijn boek ‘Herstory of Art’, waarin ik aantoon dat vrouwelijke kunstenaars altijd deel hebben uitgemaakt van de wereld der kunsten en volop meebewegen naast hun mannelijke collega’s. Ik pleit dan ook voor een egalitaire kunstgeschiedenis, waar  het werk van mannen en vrouwen naast elkaar worden gepresenteerd. Zie: www.herstoryofart.nl

Na 1900 gaat Elisabeth Sonrel zich vooral toeleggen op portretten en het pittoreske Bretonse landschap. Ze blijft haar leven lang schilderen en exposeert op 67-jarige leeftijd nog steeds op de Salon in Parijs. Ook is bekend dat zij regelmatig in het buitenland heeft geëxposeerd. Ze sterft uiteindelijk in 1953 in Sceaux, bijna 80 jaar oud en terugkijkend op een leven vol kunst. In Frankrijk zijn er twee musea die werk van haar hebben (Musée des Beaux-Arts in Tours en Musée des Beaux-Arts in Mulhouse). Het grootste deel van haar oeuvre bevindt zich in privé collecties.

© 2013 Karin Haanappel